نانو، از مترو تا شوش!

مهمان برنامه، دكتر محمد نمازی، برای شروع، نانو را به زبان ساده این‌چنین تعریف كرد: اگر یك متر را به یك میلیارد قسمت تقسیم كنیم، به هر یك واحد آن،‌ یك نانومتر می‌گویند، و در ادامه گفت وقتی ابعاد مواد به این مقیاس می‌رسد، ویژگی‌های خاص و متفاوتی مثل ضدآب بودن یا تغییر رنگ پیدا می‌كنند. مثلا عنصر طلا در طبیعت زرد رنگ است، اما در ابعاد نانو رنگ متفاوتی دارد.

عضو ستاد توسعۀ فناوری نانو با یادآوری این نكته كه در گذشته برای به اصطلاح نانو كردن كالایی منسوج، یك لایه با این خاصیت را روی پارچه مورد نظر قرار می‌دادند، گفت: امروزه اما الیاف‌هایی با فناوری نانو بافته و تولید می‌شوند كه خاصیت ضد باكتریالی و ضد بویی دارد.

نمازی حوزه این فناوری را به 8 دستۀ كلی، دارو، بهداشت و سلامت، آب، ساخت و ساز و منسوجات، كالای خانگی، انرژی، خودرو، كشاورزی و بسته بندی تقسیم كرد و گفت: دلیل این گستردگی این است كه ابعاد هر ماده‌ای را می‌توان در این مقیاس قرار داد. وی اما برای بحث امروز به روی كاربرد فناوری نانو در تولید ماسك‌ها تمركز داشت و تشریح كرد: در دوران كرونا ماسك‌هایی با لایۀ نانو در داخل كشور تولید شد. تولید این ماسك‌ها به این شكل انجام می‌شود كه دستگاهی به نام الكتروریسی، الیافی در ابعاد نانو تولید می‌كند. به عبارت دیگر، این دستگاه محلول پلیمری را در معرض جریانی خیلی بالا (بیشتر از 1000 ولت) قرار می‌دهد، تا خروجی آن الیاف نانو متری شود. این الیاف كاربرد زیادی دارد از جمله جلوگیری از انتشار ویروس كرونا كه در حد 300 نانومتر است. این را در نظر داشته باشید كه ماسك‌های عادی برای جلوگیری، لازم‌اند اما كافی نیستند.

ایشان با مطرح كردن توان ظرفیت تولید روزانه این ماسك‌ها در داخل كشور گفت: در اسفند ماه سال 98 ما توان تولید روزانه ،20 هزار ماسك نانو را داشتیم. تا خرداد ماه پارسال این مقدار به 250 هزار ماسك در روز هم رسید، اما در كشور متاسفانه استاندارد خاصی برای ماسك‌ها وجود ندارد و قیمت گذاری صرفا براساس تعداد لایۀ ماسك‌ها انجام می‌شود. این در حالی است كه در همۀ دنیا، ماسك‌ها باید حتما N95 تاN99 باشند، زیرا كه تعدد لایه‌ها تاثیر چندانی ندارد. در نظر داشته باشید كه بعضی از جوامع پزشكی معتقدند كه ماسك در پیشگیری از كرونا از واكسن هم تاثیرگذارتر است. مردم می‌توانند با مراجعه به سایت WWW.nanoproduct.ir با تمامی محصولات حاصل از این فناوری آشنا بشوند.

نمازی در آخر با تاكید به نكته كه فناوری به خصوص فناوری نانو مختص شهرها و قشر خاصی از جوامع نیست، افزود:‌ ما در حوزۀ نانو دستگاه تسویه و آب شیرین كنی تولید كردیم كه در یكی از روستاهای شهرستان شوش، آب لب‌شور را به آب شیرین تبدیل می‌كند و ساكنین این روستا دیگر نیاز نیست برای دسترسی به آب شیرین مسافت 45 كیلومتری را تا شهرستان شوش طی كنند.

سردبیر برنامه آقای احسان مهرجو، مجری سیاوش صفاریان‌پور و تهیه كنندۀ آن شایان بهلولی است.