موفقیت بزرگ ایران در كاربردی كردن فناوری هسته‌ای؛ تولید "رادیوداروهای ایرانی" برای درمان تومورهای سرطانی

پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای ایران وابسته به سازمان انرژی اتمی ایران موفق به "تولید رادیوداروی درمانی 188Re--TOC به منظور درمان هدفمند تومورهای نورواندوكرین" شده است.

"تومورهای نورواندوكرین" سرطان‌هایی هستند كه در سلول‌های تخصصی بنام سلول‌های عصبی غدد آغاز می‌شوند.

سلول‌های نورواندوكرین دارای ویژگی‌هایی شبیه به‌ یاخته‌های عصبی و سلول‌های تولیدكننده هورمون هستند؛ تومورهای "نورواندوكرین" نادر هستند و می‌توانند هر جایی از بدن ایجاد شوند؛ بیشتر تومورهای عصبی غدد درون‌ریز در ریه‌ها، آپاندیس، روده كوچك، ركتوم و پانكراس ایجاد می‌شوند.

رادیوتراپی به كمك "رادیوداروها" برای شناسایی بافت‌های سرطانی

رادیوتراپی به كمك رادیوداروها یك روش درمان هدفمند است كه امكان انتقال رادیوداروها به بافت توموری و در نتیجه درمان تومور و متاستازهای حاصل از آن را فراهم می‌كند. اكترئوتاید و مشتقات آن جزء دسته تركیباتی است كه به‌صورت هدفمند بر روی رسپتورهای سوماتواستاتینی قرار می‌گیرند. این رسپتورها در تومورهای نورواندوكرین "افزایش بیان" پیدا می‌كنند.

بنابراین نشاندارسازی این تركیبات با رادیوایزوتوپ‌های درمانی می‌تواند منجر به انتقال هدفمند این رادیوایزوتوپ‌ها به بافت توموری شود.

"رنیوم ـ 188" یكی از در دسترس‌ترین رادیونوكلئیدهای ترانوستیك بدست آمده از ژنراتور است. این رادیونوكلئید ترانوستیك هم دارای تابش گاما با انرژی 155 kev است و هم یك تابش‌دهنده بتا با انرژی ماكسیمم 2.11 Me V است.

این تركیب به عنوان یك كیت دارویی در صنایع دارویی كاربرد دارد و بازار هدف برای این تركیبِ نشاندار شده درمان بیماران دارای تومورهای نورواندوكرین در مراكز پزشكی هسته‌ای است.

تشریح گام بعدی و چشم‌انداز آینده بهره‌برداری از دستاورد فناوری

با توجه به اینكه تومورهای نورواندوكرین در مراحل اولیه علائمی را بروز نمی‌دهند و بیماری در مراحل انتهایی با بروز علائمی همراه است، تشخیص به‌موقع و درمان این نوع از تومورها در مراحل اولیه، بسیار حائز اهمیت است.

لذا در صورت بهره‌برداری از این رادیودارو امكان تشخیص و درمان تومورهای نورواندوكرین و متاستازهای حاصل از آن در مراحل اولیه بیماری برای بیماران فراهم خواهد شد؛ بنابراین گام بعدی در راستای این پروژه ارزیابی بالینی رادیوداروی تولید شده در بیماران جهت درمان خواهد بود.