ارتباط موضوعی رادیو با فیلم‌های سینمایی

شاهین شجری كهن درباره فیلم‌های سینمایی با موضوع رادیو گفت: «فیلم‌هایی مثل آبادان یازده60، كه حتی لوكیشن‌شان رادیو است و رادیو نقش مهمی در آن دارد، این‌ها مستقیما از رادیو استفاده كرده‌اند كه حتی یك سریال تلویزیونی به اسم راه شب داشتیم كه قصه مخاطبانی بود كه با یك برنامه رادیویی تماس می‌گرفتند و هر قسمت یك قصه‌ای را دنبال می‌كرد.
شاید فیلم هر شب تنهایی را به یاد داشته باشیم، و خیلی فیلم‌های دیگر كه رادیو مستقیم در آن نقش پررنگ ندارد ولی در حاشیه قصه حضورش احساس می‌شود.
فیلم Knives Out كه چند سال پیش خیلی پر تماشاگر بود و خیلی فیلم پرفروشی بود، با بازی دنیل كریگ در نقش یك كارگاه پلیس، شروعش به این شكل است كه شخصیت اصلی یعنی دختری كه قهرمان قصه‌ست، مشغول گوش دادن به یك نمایشنامه جنایی رادیویی است و قصه از آنجا شروع می‌شود، ما رادیو را می‌بینیم و صدای رادیو را می‌شنویم.
در خیلی از فیلم‌های قدیمی، رادیو منبع پخش موسیقی و نمایشنامه بود، یعنی استفاده فیلمنامه‌ای از آن می‌شد، صداگذاری می‌شد كه بعدا از آن استفاده شود.
وودی الن، یك فیلم بسیار جذاب دارد كه در دهه هشتاد ساخته است به اسم Radio Days ، روزهای رادیو.
این فیلم درباره روزهایی است كه رادیو بخش مهمی از زندگی روزمره آدم‌ها بوده و خاطرات كودكی و نوجوانی‌‌اش را تعریف می‌كند كه هركدام از اعضای خانواده‌اش چطور با رادیو پیوند داشته‌اند كه روایت فیلم در در زمان مقارن با جنگ جهانی دوم است.
به هرحال خیلی جاها مستقیم و غیر مستقیم این حضور را آدم احساس می‌كند كه رادیو یك رسانه نوستالژیك است برای خیلی از ما همچنان یادآور روزهای خوب و برنامه‌های خاطره انگیز است.
طبیعتا فیلمسازها ادای دین می‌كنند و در خیلی از آثار سینمایی صدای رادیو را می‌شنویم یا به هر بهانه‌ای به برنامه‌های معروف ارجاع داده می‌شود و ادای دین می‌شود.
فیلم آبادان یازده 60، یك موضوع بكری دارد كه خیلی خوب از آن استفاده شده و حس واقعی دوران جنگ را خیلی خوب منتقل می‌كند.
چون رادیو و صداهایی كه از رادیو شنیده می‌شد، بخشی از یك باند صوتی آن زمانه هم محسوب می‌شود و از این موضوع خیلی خوب استفاده كرده‌اند».
وی در ادامه گفت‌وگو در پاسخ به این پرسش كه چرا با وجود این همه موضوعات خوب درباره رادیو، كارگردان‌ها سراغ این موضوعات نمی‌روند، گفت: «عنصر صدا كلا محمل خوبی برای روایت نیست و خیلی خلاقیت می‌خواهد.
در همین جشنواره اخیر فیلم 2888 ساخته كیوان علی‌محمدی و علی‌اكبر حیدری، فیلمی متفاوت بود و موافق و مخالف زیادی داشت.
فیلم روایت یك دورانی از جنگ بود كه متكی به صدا بود و ساختار بدیع و متفاوتی داشت. عده‌ای می‌گفتند فیلم جذابی است و عده‌ای می‌گفتند ملال‌آور است و باید فیلم كوتاه می‌شد.
به هرحال بحث برانگیز بود، ولی متكی بودنش به عنصر صدا، جزء انتخاب‌های سخت برای یك كارگردان است.
چون شما همیشه به دنبال تصویر و رویداد می‌گردید و تصویر محمل بهتری برای انتقال داستان و مفاهیم فرعی است.
ولی با صدا به سختی می‌توان این‌ها را منتقل كرد و مخاطب هوشیارتر و حوصله بیشتری می‌خواهد.
به خاطر همین انتظار ساخت سالانه فیلم‌هایی مثل 2888، آبادان یازد-60 و... ساخته شود، كمی زیاد است.
ولی شكی نیست كه خود رادیو و ارتباطی كه بین رادیو و مردم برقرار بود خودش دراماتیك است و قصه‌های زیادی آنجا نهفته است».
برنامه كافه رادیو شنبه تا چهارشنبه از ساعت 15 به مدت 40 دقیقه به طور زنده از رادیو جوان پخش می‌شود.