پخش شایعات و اخبار جعلی یك اختلال رفتاری در مواجه با محتواهای رسانه‌ای است

هر رسانه‌ای یك آرشیو از محتواهای تولید شده‌اش را برای كاربران بازنشر می‌كند. این بازنشر با بازنشری كه برخی از كاربران فضای مجازی از هرخبری كه به دستشان می‌رسد كه حتی گاهی تا آخر خبر را هم نمی‌خوانند، انجام می‌دهند متفاوت است.
معصومه نصیری، كارشناس سواد رسانه‌ای در مورد پخش شایعات و اخبار جعلی در جامعه گفت : این یك اختلال رفتاری در مواجه با محتواهای رسانه‌ای است و همه ما در طول روز با آن مواجه هستیم. اما جمله كلیدی وجود دارد و آن این است كه من خبرگزاری نیستم، من بنا نیست كه هرچیزی را كه می‌بینم برای دیگران ارسال كنم.
نصیری با بیان اینكه این به مفهموم این نیست كه ما در حوزه كنشگری‌مان محدودیت ایجاد كنیم، توضیح داد: نكته اصلی‌تر این است كه ما باید متوجه باشیم كه آن چیزی كه برای دیگران ارسال می‌كنیم باید مبتنی بر مسئولیت اجتماعی و اخلاقی ما و دانش رسانه‌ای ما باشد.
خیلی از شایعات و اخبار جعلی كه ما می‌بینیم و این روزها خیلی فراوان شده‌اند، برمی‌گردد به همان احساس مسئولیت كه مخاطب بدون راستی آزمایی آن را محتوا كرده و هرچیزی كه دیده و به نظرش جذاب آمده را برای دیگران ارسال كرده است.
به همین شكل، ما بدون اینكه بخواهیم به زنجیره انتشارات شایعات و كمك به آنها تبدیل می‌شویم. اهمیت این مسئله به قدری است كه در كشورهای دیگر، در اتحادیه اروپا یك سمیناری برگزار كرده بودند كه چه چیزی به ما مرتبط است. یعنی مخاطب متوجه این ماجرا باشد كه چه چیزی به ما مرتبط است و آن چیزی كه به ما مرتبط است چه تاثیری روی شئون مختلف زندگی ما می‌گذارد.

وی ادامه داد : خیلی از مواقع این ناامیدی، بدبینی و احساس‌های منفی كه ما با آن مواجه هستیم برای همین احساس وظیفه و مسئولیت بالای ما برای مواجه با محتواها و شریك كردن دیگران است. امروزه سرعت پخش شایعه زیاد است و حتی شما می‌بینید كه آنها ممكن است نمای یك واقعیت را به خودشان بگیرند، اینجا منِ مخاطب باید در برابر دیگران احساس مسئولیت كنم. برای همین است كه بازنشر، خوانش اخبار و در معرض محتوای رسانه قرار گرفتن قواعد خودش را دارد. من مخاطب باید بدانم كه حتی گوشی موبایل، لپ‌تاپ یا گیرنده‌هایی كه در خانه داریم، اگر مبتنی بر هدف و انتخاب باشد، تكلیف ما روشن است، مثل یك شهروند هوشمند با رسانه برخورد می‌كنیم. اما اگر نباشد، می‌شود گفت ما برده رسانه و محتواهای رسانه‌ای شده‌ایم.

نصیری در پایان با تاكید بر اینكه ما خبرگزاری نیستیم گفت : می‌دانیم كه رسانه‌ها ممكن است به هردلیلی بخواهند شرایطی را ایجاد كنند و یك سری خبرهایی را منتشر كنند كه آن خبرها گاها ممكن است بر روی روان و امنیت روانی جامعه تاثیر بگذارد. این مخاطب باید مراقبت كند. معمولا مخاطبان آنجایی فعال می‌شوند كه خبر هیجان انگیز بوده و احساساتشان را برانگیخته است. آنجا احساس می‌كنند باید با فوریت این خبر را برای دیگران ارسال كنند و سواد رسانه‌ای دقیقا جایش همین جاست. باید اول بررسی كنند، دو قدم فاصله بگیرند، ببینند درست است یا نیست، اگر درست بود برای دیگران هم ارسال كنند.خودمان باید از روان خودمان و آرامش درونی خودمان در مواجه با اخبار و همچنین دیگرانی كه ما خبر را برای آنها ارسال می‌كنیم مراقبت كنیم.

برنامه كافه رادیو شنبه تا چهارشنبه از ساعت 15 به مدت 40 دقیقه به طور زنده از رادیو جوان پخش می‌شود.